ನವದೆಹಲಿ: ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಯಿಂದ ಗ್ರಾಹಕನ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಅನಧಿಕೃತ ವಹಿವಾಟು ನಡೆದು ನಷ್ಟ ಉಂಟಾದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳೇ ಹೊಣೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿದೆ.
ಅಸ್ಸಾಂನ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಪಲ್ಲಬ್ ಭೌಮಿಕ್ ಗೆ 94,000 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸುವಂತೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ(ಎಸ್‌ಬಿಐ)ಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನ ಈ ತೀರ್ಪು ಆನ್‌ಲೈನ್ ವಂಚನೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರ ಹಣವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಪಲ್ಲಭ್ ಭೌಮಿಕ್ ಎಂಬುವವರು ಆನ್ ಲೈನಲ್ಲಿ ಮೂಲ ವಸ್ತುವೊಂದನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದರು. 4,000 ರೂ. ಮೌಲ್ಯದ ಲೂಯಿಸ್ ಫಿಲಿಪ್ ಬ್ರೇಜರ್ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಯಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ನಟಿಸಿ, ವಂಚಕರು ಪಲ್ಲಭ್ ಭೌಮಿಕ್ ಅವರು ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಮೋಸಗೊಳಿಸಿದರು. ಇದು ಅವರ ಎಸ್‌ಬಿಐ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಯಿಂದ 94,204 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಕಳವು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಬಳಿಕ ಕದ್ದ ಹಣವನ್ನು ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಮೂಲಕ ಬಹು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಸಮಸ್ಯೆಯ ಮೂಲ ಲೂಯಿಸ್ ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ 2021 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಡೇಟಾ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಪಲ್ಲಭ್ ಭೌಮಿಕ್ ಅವರ ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಹಿತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗ್ರಾಹಕರ ವಿವರಗಳು ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡು, ವಂಚಕನು ಮೋಸ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ.
ವಂಚನೆಯ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ ಬಳಿಕ, ಪಲ್ಲಭ್ ಭೌಮಿಕ್ ಅವರು ಕೂಡಲೇ ತನ್ನ ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಡ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಎಸ್‌ಬಿಐ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಅಸ್ಸಾಂ ಪೊಲೀಸ್, ಆರ್‌ಬಿಐ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಒಂಬುಡ್ಸ್‌ಮನ್ ಮತ್ತು ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಅದರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ದೂರು ನೀಡಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡದ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಗೂಗಲ್ ಪೇ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ ಎಸ್‌ಬಿಐ ನಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿರೋಧ ಎದುರಾಗಿತ್ತು.
ವಂಚನೆಯ ಕುರಿತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸದ ಪಲ್ಲಭ್ ಭೌಮಿಕ್ ಗುವಾಹಟಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮೂಲಕ ಕಾನೂನು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಇದು ವಂಚನೆಯ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದರೂ ಸಹ ಸಕಾಲಿಕ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಎಸ್‌ಬಿಐ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿದೆ.
